Cechami systemu
kleszczowego kleszczowego są przede wszystkim:
Użycie
kleszczowego systemu obrony zestawionego w regularny obwód.
Osłabienie obrony
bliskiej a wzmocnienie dalekiej
- Polska
- Austriacka
- Pruska
- Rosyjska
Narys kleszczowy
utworzony był z wałów ziemnych, których odcinki o długości 100 d0 400 m
usytuowane były względem siebie pod katem
pod kątem prostym lub rozwartym (90-120o), w kształcie linii
zygzakowatej. W załamaniach wałów usytuowane były kojce, z których flankowano
dno rowów wzdłuż skarpy wałów. Gwieździsty narys umożliwiał prowadzenie
krzyżowego ostrzału przedpola ogniem bezpośrednim poziomym z dwóch kierunków.
Składały się one zatem na przemian z zatok (golfo) i narożników (saillant), tak w zamkniętych obwodach
obronnych, jak też w krótkich otwartych odcinkach przyczółków mostoych lub
improwizowanych okopów
FORTYFKIACJA KLESZCZOWA SZKOŁA NOWOPRUSKA -
Obowiązującą w Prusach w latach 1815-71 doktryną fortyfikacyjną była szkoła nowopruska, odmiana systemu poligonalnego. Powstała on jako reakcja na szkolę staropruską - doktrynę fortyfikacyjną Prus Fryderyka II wielkiego od roku 1742. Doktryna staropruska przekazała nowopruskiej zwłaszcza specyficzny Fryderycjański sposób traktowania twierdz nie jako celu samego w sobie, lecz baz do większych operacji strategicznych, ubezpieczeń przepraw czy składów wojskowych.
Szkoła nowopruska, opierając się na teoretycznych
podstawach systemu poligonalnego ,sama była podstawą stosowania w jego ramach
określonych form elementów obronnych - od podstawowych, poprzez składające się
z nich fronty fortyfikacyjne, do całych dzieł obronnych i wreszcie całych
twierdz. Szkoła nowopruska opierała się także na czterech koncepcjach
fortyfikacyjnych: francuskiej koncepcji obozu warownego gen. Rogniata,
koncepcji Astera, Bresego oraz Prittwitza. Trzy ostatnie były specyficzne dla
pruskiej doktryny fortyfikacyjnej, zaś na koncepcji obozów warownych bazowały w
pierwszej połowie wieku XIX doktryny Francji, Rosji, Austrii, Belgii i innych
państw. Charakterystyczne jest, że szkoła nowopruska oparła się na
teoretycznych rozważaniach Francuza Montalemberta, które we Francji nie
znalazły uznania. Tradycyjny antagonizm niemiecko francuski powodował, że w
Niemczech niechętnie stosowany system bastionowy zwano z przekąsem
„francuskim”. Szkoła nowopruska stosuje charakterystyczne podkowiaste kaponiery osłaniane ziemymi lunetami. Główni teoretycy Aster i Brese.

