Muzeum
Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Na terenie należącym do
Muzeum Lotnictwa Polskiego, znajdującym się przy
al. Jana Pawła II 39 w Krakowie, wzniesiono nowy budynek główny
Muzeum, który także będzie pełnił
funkcję obiektu wejściowego na teren kompleksu Muzeum oraz Lotniczego Parku
Kulturowego, usytuowanego na terenie dawnego lotniskaRakowice-Czyżyny w
Krakowie.
Nowy budynek spełnia funkcje
reprezentacyjne i mieści głównie pomieszczenia biurowe, naukowokonferencyjne
oraz część ekspozycyjną, będąc wizytówką całego kompleksu Muzeum, przy czym
główne ekspozycje zbiorów pozostają umiejscowionew istniejących obiektach i na
wolnym powietrzu.
Powstała przestrzeń twórczo
nawiązuje do historycznego krajobrazu dawnego lotniska.
Nowy
budynek Muzeum, to
obiekt o kubaturze netto 23.250
m3 , o powierzchni użytkowej 3 378 m2 , ma ponad 11 metrów wysokości,
jedną kondygnację podziemną i trzy nadziemne. Obiekt, z lotu ptaka,
przypomina formą wirujące śmigło. Jest to jeden z najnowocześniejszych,
najbardziej ekspresyjnych w swej bryle, stworzony od podstaw, obiekt
muzealny w Polsce.
Projekt muzeum jest
autorstwa zespołu Pysall.Ruge Architekten oraz Bartłomieja Kisielewskiego. Ten
projekt w kwietniu 2005r. zdobył główną nagrodę w otwartym międzynarodowym
konkursie architektonicznym,a w 2010 został nominowany do nagrody Miesa van der Rohe –
najważniejszej europejskiej nagrody architektonicznej.
Możemy stwierdzic ze autorom
projektu udało się, spełnić 4 zadania, a mianowic:
- stworzenie budynku o
architekturze jednoznacznie kojarzonej z funkcją muzealną i jednocześnie
odzwierciedlającej charakter prezentowanych w nim eksponatów,
- stworzenie nowoczesnej
bryły, która przyciągałaby formą miłośników lotnictwa i turystów,
- logiczne i ekonomiczne w
użytkowaniu rozplanowanie funkcji,
- stworzenie obiektu, który
mimo swojej wielkości nie będzie dominować nad sąsiadującymi z nim budynkami
muzeum oraz który, poprzez swoją otwartość, będzie stanowić „miękkie przejście“
pomiędzy obszarem zabudowanym, a zieloną przestrzenią krajobrazową Lotniczego
Parku Kulturowego.
Bardzo
ciekawy jest pomysł, dzięki któremu
powstał kształt budowli. Podstawą kompozycji był zarys kwadratu, o wielkości odpowiadającej
wymiarom rzutu historycznego
hangaru z 1929 r., usytuowanego w centralnej części terenu muzeum.
Na kwadratowej, betonowej
platformie o wielkości 62,5x62,5 metra zakomponowano trzy skrzydła budynku
głównego, w taki sposób, aby stworzyły one otwarte patia, zorientowane w trzech
kierunkach: południowego dojścia do terenów muzeum, nowopowstającego założenia
parkowego Lotniczego Parku Kulturowego oraz w stronę istniejących obiektów
muzeum. Dzięki zakomponowaniu bryły w postaci trzech skrzydeł, nowy budynek nie
dominuje nad istniejącą historyczną zabudową, a pozwala na wzrokowy kontakt
między poszczególnymi elementami otoczenia.
Architektura projektowanego obiektu jest
propozycją współczesnych rozwiązań projektowych, wyróżniającą się z otoczenia,
ale jednocześnie respektującą charakter otaczającego krajobrazu.
Bryłę budynku stanowi jedna
forma, która poprzez odpowiednie jej ukształtowanie tworzy 3 wewnętrzne i 3 zewnętrzne przestrzenie. Swoim kształtem
przypomina potężny wiatrak lub śmigło, tak jak wcześniej wspomniałem.
Wnętrza trzech skrzydeł
budynku mieszczą różne funkcje odpowiadające założeniom i potrzebom Inwestora.
Dwa z nich, zarezerwowane dla potrzeb ekspozycji, posiadają przestrzenie
wysokości 10 metrów ,
co pozwala na podwieszanie w nich obiektów latających oraz toczenie się „życia
ekspozycji“
na kilku poziomach. Skrzydło
zachodnie mieszczące część naukowo-konferencyjną i biurową posiada 3 kondygnacje o wysokości 3,5 metra .
Skrzydła zbiegają się w
centralnym punkcie. Ta część, pomyślana jako główny węzeł, mieści funkcje
najbardziej publiczne (hall wejściowy na parterze, foyer sali wielofunkcyjnej
oraz restaurację na 1-szym piętrze).
Jako niezwykle ważną zasadę
przyjęto wzrokowe powiązanie poszczególnych części budynku ze sobą.
Osoba zwiedzająca obiekt lub
uczestnik konferencji, dzieki licznym przeszkleniom, będzie miała kontakt
wzrokowy z eksponowanymi samolotami.
Podzielono
także budynek na dwie strefy temperaturowe. Służy to zachowaniu niższej
temperatury w skrzydłach budynku, w których są umieszczone samoloty-eksponaty.
Dzięki temu w obiekcie znacznie mniej zużywana będzie energia cieplna. Również
materiały, które użyte do wykończenia
budynku, są naturalne, to m.in. beton
architektoniczny, drewno.
Poprzez swoją
charakterystyczną formę, nowy budynek Muzeum Lotnictwa, nie tylko wyraża
pełnioną przez siebie funkcję, ale i zachęca do jego zwiedzania.